اثر لنگر انداختن (Anchoring Effect) یا همون خطای تکیهگاه ذهنی وقتی پیش میاد که ذهن موقع تصمیمگیری روی اولین اطلاعاتی که گرفته، قفل میکنه و بقیه اطلاعات و شرایط رو در نظر نمیگیره.
مثلا اگه تو برخورد اول از یه نفر بخاطر پوشش یا مدل حرف زدنش خوشمون نیاد و ذهنمون رو این برداشت لنگر بندازه، به بقیه رفتارها و حرفای اون آدم توجه نمیکنیم. یا وقتی میخوایم یه فیلم رو ببینیم، اگه قبلش تو سایت ببنیم امتیازی که بهش دادن بالاست، ما هم ناخودآگاه به اون فیلم همون حول و حوش امتیاز رو میدیم و فکر میکنیم فیلم خوبیه. برا همین سایتهای غیر معتبر خیلی راحت میتونن با امتیاز الکی یا امتیاز سازی ما رو گول بزنن.
خطای لنگر یه سوگیری شناختیه و باعث میشه ما جانبدارانه و بدون در نظر گرفتن تمام واقعیت تصمیم بگیریم که رایجترینش خرید کردن موقع حراجهاست؛ چون اول قیمت بیشتر رو که روش خط خورده میبینیم و فکر میکنیم سود کردیم در حالیکه شاید قیمت واقعیش کمتر از اینها باشه، یا فروشگاههایی که همیشه حراجن دارن از همین حربه برای گول زدن ماها استفاده میکنن.
تحقیقات نشون داده آدمها موقعی که ناراحتن بیشتر احتمال داره اسیر این خطای شناختی بشن، البته معنیش این نیست که تو خوشحالی کسی گیر این خطا نمیافته.